Blauwe plekken

Januari 2017  Er zijn wandelaars die met de neus omhoog lopen, boslucht opsnuivend, genietend van het grote geheel. En er zijn er die lopen met hun neus omlaag, het oog gericht op laag-bij-de-grondse zaken. Ik ben er een van het laatste soort.
Mij vallen dingen op waar anderen aan voorbij lopen (of in trappen). Zoals blauwzwarte plekken in het strooisel rond paaltjes langs de paden in het bos. Je ziet ze overal in het losloopgebied, vooral wanneer het dode eikenblad er al een tijdje ligt. En niet alleen bij paaltjes, maar ook bij boomstammen en hondendrollen. Hun ontstaan laat zich raden. Honden plassen graag op zulke plekken. Het bos is hun internet. Bij elk paaltje posten ze een tweet, waar anderen dan weer een scheutje overheen moeten twitteren.
Maar waarom kleuren hun berichtjes het strooisel blauwzwart? Het antwoord kwam uit onverwachte hoek, namelijk van een donkere plek op onze splinternieuwe, eikenhouten vloer. De logeer-hond had in de mand geplast en de plas was doorgelekt. We zagen de plek pas dagen later toen we de mand verschoven. Ons eigen internet leerde ons dat eikenhout looizuur bevat. En dat looizuur zwart wordt als het in contact komt met ammonium. Google vermelde ook nog dat je ammoniumvlekken in eikenhout kunt bleken door ze te behandelen met ‘ontweringswater’ (mooi woord voor een 10% oxaalzuuroplossing).
De link met de donkere plekken in het bos was gauw gelegd. Eikenblad bevat immers ook looizuur. En urine ontleedt tot ammonium. Dus . . . Nieuwgierig nam ik de proef op de som. Een paar eikenbladeren meegenomen, in stukjes geknipt en ammonium erover gegoten. En inderdaad, binnen een dag waren ze blauwzwart. Wat oxaalzuur erover en ze werden weer keurig lichtbruin.
Wat helaas niet gezegd kan worden van de donkere plek in onze mooie vloer. Die plek zit er nog steeds. Weliswaar iets minder donker, maar nu met een lichte ring erom. Een versierde blauwe plek. Dus hebt u een eikenhouten vloer, pas dan op met honden die twitteren in huis.

Auteur: Wim Braakhekke

Wim Braakhekke is natuurgids en sinds juni 2017 ook bestuurslid van Stichting Renkums Beekdal.