Paddenstoelen en kabouters… op onderzoek met een schoolklas in het Renkums Beekdal

door Wim Braakhekke

De kleuters op het kabouterpad kijken er niet vreemd van op, maar de jonge onderzoekers van het Pantarijn krabden zich verbaasd achter de oren toen ze het ontdekten: zie je een paddenstoel dan zijn de kabouters nabij.

Op een mooie, maar koude, morgen vlak voor Kerst ontving het Informatiecentrum Renkums Beekdal een groep leerlingen uit de klassen 1, 2 en 3 van het Pantarijn in Wageningen. Juf Joanne, hun biologieleraar, had gevraagd of het informatiecentrum nog leuke onderwerpen wist voor een ochtendje veldonderzoek. Dan zeggen vrijwilligers van het infocentrum natuurlijk niet nee. Zeker niet als blijkt dat een van hen kort geleden nog Joanne’s studieadviseur was. Dus snel een paar onderzoeksopdrachten bedacht.

Enthousiast onderzoeken: bomen veilig vellen?
Een groepje enthousiaste gymnasiasten heeft boomhoogtes gemeten om te zien of zij uit zichzelf wel een veilige afstand zouden bewaren als ergens een boom wordt geveld. In het ‘echie’ waren er waarschijnlijk slachtoffers gevallen.

Nog mee onderzoek… is grondwater warmer?
Een tweede groep onderzocht met een keur aan instrumenten het ‘weer in het klein’: lichtintensiteit, bodem-, lucht-, water- en oppervlaktetemperatuur, zoals planten en dieren het ondervinden. Hun hypothese dat in december het grondwater (uit de pomp) warmer is dan het stromende water in de Molenbeek en stilstaand water in een plas werd glansrijk bevestigd.

Bodemdiertjes?
Een derde groep zocht naar bodemdiertjes en ontdekte dat deze dieren zich in december uitstekend kunnen schuilhouden.

En paddenstoelen en kabouters
Maar het meest succes hadden de brugklassers die op zoek gingen naar paddenstoelen. Ondanks de vorst van de voorbije weken vonden zij nog 15 verschillende soorten. Opmerkelijk was het positieve verband tussen het vóórkomen van paddenstoelen en kabouters. De leeftijd der gelovigen ontgroeid, braken zij zich het hoofd hoe dat te verklaren. Hun ietwat onttoverende verklaring was dat de vrijwilligers die het kabouterpad verzorgen hun kabouters bij voorkeur plaatsen op een stevige ondergrond, zoals boomstronken en liggend dood hout. En dat zijn nou net de plaatsen waar je in de winter nog wat paddenstoelen vindt. Maar de kleuters op het kabouterpad weten wel beter.

Auteur: Wim Braakhekke

Wim Braakhekke is natuurgids en sinds juni 2017 ook bestuurslid van Stichting Renkums Beekdal.